Vũ Văn Thái (chữ Hán: 宇文泰; 507-556), họ kép Vũ Văn (宇文), tự Hắc Thát (黑獺) là Thượng trụ nhà Tây Ngụy thời Nam Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc. Ông là người đặt cơ sở cho sự ra đời của nhà Bắc Chu. Đương thời, ông là người đối trọng với Cao Hoan (Thượng trụ nhà Đông Ngụy - người có vai trò như Vũ Văn Thái tại Đông Ngụy) sau khi Bắc Ngụy phân liệt. Sau khi ông mất, năm 557, cháu là Vũ Văn Hộ ép Tây Ngụy Cung đế nhượng ngôi cho con Vũ Văn Thái là Vũ Văn Giác, tức Hiếu Mẫn Đế, lập ra nhà Bắc Chu. Ông được truy tôn miếu hiệu là Thái tổ, thụy hiệu là Văn Hoàng đế